Τὸ ναυτικὸν δραματικὸν μυθιστόρημα «Μπενῖτο Σερένο» (Benito Cereno) τοῦ Ἑρμάνου Μέλβιλ, περιγράφει τὴν θλιβερὰν ἱστορίαν μιᾶς ἀνταρσίας.
Τὸ δουλεμπορικὸν «Ἅγιος Δομήνικος», ἰδιοκτησίας τοῦ Ἱσπανοῦ ἐφοπλιστοῦ δὸν Ἀλεξάνδρου Ἀράνδα καὶ κυβερνώμενον ὑπὸ τοῦ πλοιάρχου Μπενῖτο Σερένο, μετὰ ἀπὸ μιὰν ἐξέγερσιν τοῦ ἀνθρωπίνου φορτίου του πίπτει εἰς χείρας τοῦ ...ἐμπορεύματός του.
Ὁ
πλοίαρχος καὶ κάποιοι ἐκ τῶν ἐπιζησάντων λευκῶν ἔχουν καταστεῖ ὑποχείριοι τῶν
στασιαστῶν τῶν ὁποίων ἡγεῖται ὁ πανοῦργος καὶ μοχθηρὸς σενεγαλὸς νέγρος Μπάμπο.
Τὸ
πλοῖον πλέει σχεδὸν ξυλάρμενον, λόγῳ ἀνεπαρκείας ἁρμενιστῶν.
Κάτωθεν
τοῦ μπομπρέσου του «Ἁγίου Δομηνίκου»,
ἐκεῖ ποὺ θὰ εὑρίσκετο τὸ ἀκρόπρωρον, κρέμαται δίκην ποδήρους σακολέβας μιὰ
τεραστία ὀθόνη συρομένη μέχρι τὰ ἴσαλα τῆς πρώρας, εἰς τὴν ὁποίαν εἶναι
γραμμένον τὸ ἱσπανικὸν παράγγελμα «Seguid vuestro jefe» (Ἀκολουθῆστε τὸν ἀρχηγὸν
σας)...
Ὁ
«Ἅγιος Δομήνικος» θὰ συναντηθῇ εἰς τὰ
ἀνοικτὰ τῆς Χιλῆς μετὰ τοῦ ἀμερικανικοῦ φαλαινοθηρικοῦ «Ἡ Χαρὰ τοῦ Ἐργένη» ὑπὸ τὸν κυβερνήτην Ἀμάσα Ντελᾶνο.
Ἡ
συνάντησις ἔχει κάτι τὸ μυστικιστικῶς ἐρεβῶδες, μέσα σὲ μιὰν θάλασσαν ἐξωπραγματικἠν,
σὰν «λειωμένο μολύβι» περιγράφει ὁ
Μέλβιλ.
...The morning was one
peculiar to that coast. Everything was mute and calm; everything grey. The sea,
though undulated into long roods of swells, seemed fixed, and was sleeked at
the surface like waved lead that has cooled and set in the smelter's mould. The
sky seemed a grey mantle. Flights of troubled grey fowl, kith and kin with
flights of troubled grey vapours among which they were mixed, skimmed low and
fitfully over the waters, as swallows over meadows before storms. Shadows present, foreshadowing
deeper shadows to come...
Ὁ
καπετὰν Ντελᾶνο βιζιτάρει τὸν «Ἅγιον
Δομήνικον» ὅπου γίνεται μάρτυς μιᾶς τραγικῆς φαρσοκωμῳδίας.
Οἱ
στασιασταὶ ἔχουν ἀντιστρέψει τοὺς ῥόλους καὶ ὑποδύονται πάλιν τοὺς σκλάβους. Ὁ
Μπάμπο μάλιστα ὑποδύεται τὴν ὀρδινάτσαν τοῦ δὸν Μπενῖτο, τὸν ὁποῖον δὲν ἀφήνει
οὔτε στιγμὴν μόνον.
Αἱ
ἰσχυραὶ ψυχικαὶ δονήσεις τῶν περιγραφῶν τοῦ Μέλβιλ, παρουσιάζουν τὴν ἀπόλυτον
δραματικότητα τῆς καταστάσεως πάντων τῶν ἐπὶ τοῦ πλοίου ἐπιβαινόντων.
Ἄλλοι
ἐγκλωβισμένοι εἰς ἕνα ῥόλον κυριάρχου ἐνῷ εἶναι κυριαρχούμενοι, ὑποκείμενοι ἀνὰ
πᾶσαν στιγμὴν εἰς ἕνα αἰφνίδιον ξέσπασμα σφαγῆς, προσπαθοῦν διὰ τοῦ πλοιάρχου
των, σχιζοφρενικῶς, ἀφ᾿ ἑνὸς νὰ πείσουν
τοὺς ἀμερικανοὺς -ὑπὸ τὸν ὀφθαλμὸν
τοῦ νέγρου «σκλάβου»- ὅτι εἶναι οἱ αὐθένται τοῦ πλοίου, παραλλήλως ὅμως
προσπαθοῦντες νὰ ἀποκαλύψουν τὸ φοβερὸν μυστικὸν τῆς γενομένης σφαγῆς τοῦ λοιποῦ
πληρώματος.
Ἐκ
τῶν δραματικωτέρων στιγμῶν ἡ σκηνὴ τοῦ ξυρίσματος τοῦ δὸν Σερένο, ὅταν ὁ Μπάμπο
μὲ τὸ ξυράφι στὸν λαιμὸν τοῦ «ἀφέντη» του ἐνώπιον τοῦ ἀμερικανοῦ, προσπαθεῖ νὰ
«ὑπενθυμίσῃ» στὸν ἀτυχή πλοίαρχον ὅτι ἂν τοῦ ξεφύγῃ ἔστω καὶ μιὰ λέξις πέραν τοῦ
χαλκευθέντος σεναρίου, θὰ τὸν σφάξῃ ἐπὶ τόπου. Μάλιστα «κατὰ λάθος» τοῦ κόβει
καὶ λίγο τὴν παρειάν.
Τὸ
δρᾶμα θὰ κορυφωθῇ μὲ τὰ τελικὰ ἀποκαλυπτήρια καὶ τὴν αἱματηρὰν κάθαρσιν ἐπὶ τῶν
«κτηνωδῶν νέγρων».
Τότε
θὰ πέσῃ -δίκην θεατρικῆς αὐλαίας» καὶ ἡ τεραστία σακολέβα ἐκ τοῦ μπομπρέσου διὰ
νὰ ἀποκαλυφθῇ τὸ φρικῶδες μυστικὸν τῆς φράσεως
Seguid
vuestro
jefe
Ἀκολουθῆστε τὸν ἀρχηγὸν σας...
Θὰ
πέσῃ ἀποκαλύπτουσα τὴν φρικωδεστάτην μόνην ἀλήθειαν, ἡ ὁποία ἐκρύπτετο ὄπισθεν
τοῦ λινοῦ πετάσματος τῆς περιέργου ἐπιγραφῆς.
Ἀποκαλύπτουσα
τὸ δίκην ἀκροπρώρου στερεωμένον κάτωθεν τοῦ μπομπρέσου, τὸ σκέλεθρον τοῦ
ΙΔΙΟΚΤΗΤΟΥ τοῦ πλοίου τοῦ δολοφονηθέντος κατὰ τὴν ἀνταρσίαν δόν Ἀλεξάνδρου Ἀράνδα!
Ἦτο
ἐκεῖ ὁ μακάβριος σκελετός, πάντοτε ἐκεῖ καὶ ὅλοι τὸ ἤξεραν. Καὶ ὅλοι ὑπεδύοντο
τοὺς ἀγνοούντας.
Πόσας
φοράς, νἄξερες φίλε ἀδελφὲ ἀναγνῶστα, κατὰ τὸν τελευταῖον καιρόν, ἔχω αἰσθανθεῖ ταὐτοχρόνως
κάτι μεταξὺ τοῦ δόν Σερένο καὶ τοῦ καπετὰν Ντελᾶνο!
Αὐτὸ
τὸ σχιζοειδὲς καὶ ψευδαισθητικὸν φρόνημα ὅτι κάποιοι κυβερνῶντες κάποιον «Τάγμα» ὑποδύονται τοὺς ἡγέτας, ἐνῷ ἀπὸ μακροῦ ἔχουν ἤδη καταστεῖ ἀνδράποδα
κάποιου «Μπάμπο».
Πόσον ὁ κανβὰς μὲ τὸ παράγγελμα «Ἀκολουθῆστε τὸν ἀρχηγὸν σας»,
κρύπτει ἀσκόπως μιὰν ἀλήθειαν, ἕνα σκέλεθρον εἰς ἄλλους ὁρατὴν, εἰς ἄλλους -δῆθεν-
ἀόρατον.
Ποία
εἶναι ἡ ἀλήθεια;
Ποῖον
εἶναι τὸ σκέλεθρον ποὺ οἱ λογῆς «Μπάμπο» μὲ τὴν λεπίδα στὸ χέρι κρύπτουν;
Ποία
εἶναι ἡ ἀλήθεια τὴν ὁποίαν ὅλοι ὑποδύονται ὅτι ἀγνοοῦν; Ἄλλοι τὴν ξεχνοῦν ὅπως
γίνεται μὲ ὅλα ἐκεῖνα τὰ πράγματα τὰ ὁποῖα παραβλέπεις ἐπειδὴ εἶναι ἀνηρτημένα
εἰς τὴν πλέον περίοπτον θέσιν, ἀλλ᾿ ἡ καθημερινότης, ὡς ἡ μυθικὴ ἐκείνη περικεφαλαία Τάρνχελμ, τὰ
καθιστᾶ ἀόρατα.
Σοῦ
μιλῶ διὰ τὸ σκελετῶδες πτῶμα ἑνὸς προσφιλεστάτου καὶ εὐγενεστάτου «τύπου», τοῦ ΣΚΩΤΙΚΟΥ!
Αὐτὸν ἐπέλεξαν νὰ φονεύσουν καὶ νὰ ἀναρτήσουν ὡς σκέλεθρόν τινες, σύροντες τὸν ἀτυχέστατον -ἐπιφαινόμενον- πλοίαρχόν του εἰς τὸν προδιαγεγραμμένον ὄλεθρον.
Διότι ὁ καπετὰν Ντελᾶνο θὰ φανῇ στὸ τέλος.
Θὰ φανῇ, σὰν τὸν Φορτεμπρὰς εἰς τὴν τελικὴν πρᾶξιν τοῦ Ἅμλετ...
